![](/media/lib/558/n-road-d408b1d123359f0c4cf2b29cc13f6550.jpg)
Miliony lat dziejów człowieka w bazie danych archeologicznych. Gratka dla miłośników historii
7 sierpnia 2023, 11:03Wyjątkowa baza 2400 stanowisk archeologicznych obejmujących dzieje człowieka od 3 milionów lat temu do 20 000 lat temu obejmuje ponad 100 starych kultur i opisuje wyniki 150 lat prac archeologicznych. Jest ona dziełem naukowców z centrum badawczego ROCEEH (The Role of Culture in Early Expansions of Humans), którzy skompilowali olbrzymią liczbę informacji i umieścili je w jednej ogólnodostępnej bazie danych.
![](/media/lib/558/n-lotto0-41ba7ee4781887ff231ddc8269aeeb8d.jpg)
Wystarczy 27 kuponów, by mieć gwarancję wygranej w Lotto - obliczenia matematyków z Manchesteru
7 sierpnia 2023, 09:29Matematycy z Uniwersytetu w Manchesterze postanowili sprawdzić, ile kuponów trzeba wypełnić, by mieć gwarancję wygranej w brytyjskiej National Lottery. Doktorzy David Stewart i David Cushing stwierdzili, że wystarczy 27 kuponów, by z pewnością wygrać w Lotto, w której losowanych jest 6 z 59 liczb. Jednak, co ważne, nie jest to gwarancja najwyższej wygranej, a wygranej w ogóle, więc raczej nie odzyskamy pieniędzy wydanych na kupony.
![](/media/lib/557/n-down-64fe6e6074df0c61b16ca7c958d62894.jpg)
Znamy mechanizm niebezpiecznych powikłań w układzie oddechowym u osób z zespołem Downa
3 sierpnia 2023, 11:38Choroby układu oddechowego są drugą – po wadach serca – najczęstszą przyczyną zgonów dzieci z zespołem Downa, a problemy z dolnymi drogami oddechowymi to najczęstsza przyczyna, dla której osoby z trisomią 21. chromosomu trafiają do szpitala. Ponadto dorośli z zespołem Downa są znacznie bardziej narażeni na ryzyko hospitalizacji i zgonu z powodu COVID-19. Przez długi czas naukowcy nie znali przyczyny, dla której trisomia 21. chromosomu powoduje takie problemy z układem oddechowym. Naukowcy z USA opisali właśnie dwa główne mechanizmy leżące u podstaw tego zjawiska.
![](/media/lib/557/n-luska-4e60254bfe01fc82775a41ddf83d6d7f.jpg)
Gryczane łuski – odpad, który warto dodawać do pieczywa
2 sierpnia 2023, 12:39Odpad z przemysłu spożywczego, łuska gryczana, służyła niegdyś do wypychania poduszek i materacy. Jednak znacznie lepiej zastosować ją w produkcji żywności, gdyż jest wartościowym źródłem błonnika i przeciwutleniaczy, przekonuje doktor habilitowana Małgorzata Wronkowska z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. Zdaniem uczonej, zmieloną łuskę gryki warto dodawać chociażby do pieczywa.
![](/media/lib/557/n-komputronik-dbf69a10c50a19ce3b97ea2613b65bd0.jpg)
Chromebook, czyli laptop do Internetu. Dlaczego warto kupić chromebooka?
28 lipca 2023, 20:39Co to jest chromebook? Nazywamy tak laptopy pracujące pod kontrolą systemu operacyjnego ChromeOS. Jeśli zastanawiasz się, czy warto postawić na taki sprzęt, dziś przedstawimy go nieco bliżej.
![](/media/lib/556/n-folia-3ee2811cb70ad1ea181e1262a960c26c.jpg)
Uniwersytet w Białymstoku testuje unikatową folię, która ma ochronić ptaki przed śmiercią
28 lipca 2023, 09:16Na Uniwersytecie w Białymstoku rozpoczęły się testy specjalnej folii mającej chronić ptaki przed kolizjami ze szklanymi powierzchniami. W ramach badań, współorganizowanych przez UwB, Fundację Szklane Pułapki, austriacką organizację BirdShades i dewelopera Unidevelopment SA, niewidoczną dla człowieka folią pokryto 300 m2 szklanych ścian budynków na uniwersyteckim kampusie. Folia, niewidoczna dla ludzkiego oka, zawiera regularnie powtarzający się wzór, który widać w ultrafiolecie. A ptasie oczy odbierają ten zakres fal.
![](/media/lib/556/n-komorki-9f7ecbee8f0d1db2017285adc54e8b30.jpg)
Serce broni się przed uszkodzeniem w wyniku chemioterapii. Odkrycie pomoże cierpiącym na raka
26 lipca 2023, 12:08Chemioterapia staje się coraz bardziej skuteczna, coraz więcej osób udaje się wyleczyć z nowotworów, jednak wiele z nich ma później problemy z sercem, które z czasem zabijają część byłych pacjentów onkologicznych. Pojawiła się więc nowa dziedzina medycyny, kardioonkologia. Zajmujący się nią naukowcy z University of Illinois Chicago zidentyfikowali właśnie mechanizm, za pomocą którego enzymy mogą pomóc w zapobieganiu uszkodzenia mięśnia sercowego u osób poddawanych chemioterapii.
![](/media/lib/556/n-latenska-941fd990924097a0f3f99e3687fce92d.jpg)
Celtowie założyli Morawach najstarszy warsztat szklarski na północ od Alp
24 lipca 2023, 10:37Němčice na Morawach to jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych kultury lateńskiej (V-I w. p.n.e.) w Europie Środkowej. Kultura ta była charakterystyczna dla ludności celtyckiej, a Němčice znajdują się na szlaku bursztynowym pomiędzy Nową Cerekwią w województwie opolskim, a Roseldorf w Dolnej Austrii. Po 20 latach badań archeolodzy wykazali, że znajdowało się tam najstarsze centrum produkcji szkła na północ od Alp.
![](/media/lib/432/n-konopie-ca2964a1a66676ec7e482b63abbd5270.jpg)
Długotrwałe używanie marihuany powiązane ze zmianami epigenetycznymi
21 lipca 2023, 12:30Długotrwałe zażywanie marihuany jest powiązane ze zmianami epigenetycznymi, donoszą naukowcy z Northwestern University. To już kolejne badania pokazujące, że używanie tego narkotyku wpływa na zmiany w ludzkim genomie. W 2018 roku uczeni z Duke University wykazali, że składnik aktywny marihuany, THC, wywołuje zmiany genetyczne w spermie, wpływając na szlaki sygnałowe i zmieniając metylację DNA. Teraz okazuje się, że zmiany epigenetyczne widoczne są również w próbkach krwi.
![](/media/lib/556/n-walka-4a22037933dd449bbacb6dd109467fba.jpg)
Niezwykła skamieniałość. Ssak poluje na większego dinozaura
21 lipca 2023, 07:48Kanadyjsko-chiński zespół naukowy opisał niezwykłą skamieniałość sprzed 125 milionów lat przedstawiającą mięsożernego ssaka atakującego większego od siebie roślinożernego dinozaura. Oba zwierzęta znajdują się w śmiertelnym uścisku. To jeden z pierwszych dowodów pokazujących, że ssaki polowały na dinozaury, mówi doktor Jordan Mallon, paleobiolog z Kanadyjskiego Muzeum Natury i współautor badań opublikowanych na łamach Scientific Journal.